Hiện tượng tắc lệ đạo là tình trạng thường gặp ở các bé mới sinh. Trẻ sơ sinh chảy nước mắt và có ghèn là có thể do nhiều nguyên nhân gây nên. Vì vậy, bố mẹ cần nắm được tình trạng cũng như cách giải quyết để tránh xảy ra những biến chứng nguy hiểm.
Table of Contents
Tình trạng trẻ sơ sinh chảy nước mắt và có ghèn là gì?
Chảy nước mắt và có ghèn là biểu hiện của tình trạng tắc lệ đạo ở trẻ sơ sinh. Mắt của trẻ lúc nào cũng trong trạng thái đẫm lệ vì nước mắt tiết ra quá nhiều, thậm chí có thể thấy cả những giọt nước mắt lăn xuống mặt bé. Ngoài ra, mắt bé sẽ đổ ghèn nhưng không gây ra biến chứng viêm.
Lệ đạo là hệ thống ống có cấu tạo đặc biệt để thoát nước mắt, bắt đầu từ điểm lệ ở gốc trong mi mắt đến khe mũi dưới. Lệ đao được cấu thành từ những bộ phận sau: lỗ lệ, lệ quản, túi lệ và ống lệ mũi. Hệ thống này tạo nên một quy trình hoàn chỉnh, nước mắt được sinh ra, tiếp đó bôi trơn và làm sạch bề mặt của nhãn cầu sẽ được dồn về gốc trong mắt và qua lệ đạo dẫn xuống mũi.
Khi lệ đạo bị tắc, nước mắt không thể qua đó để chảy xuống mũi nên sẽ trào ra ngoài gây nên tình trạng mắt luôn đẫm lệ. Nếu lệ đạo bị nhiễm khuẩn sẽ gây ra viêm tắc và khiến người bệnh đau nhức.
Ở trẻ em, bệnh tắc lệ đạo còn có biểu hiện chảy nước mũi, quấy khóc vì khó chịu. Bất kỳ vị trí nào trong hệ thống lệ đạo đều có thể bị tắc, từ điểm lệ đến ống lệ mũi. Tình trạng này có thể xảy ra ở một hoặc cả 2 bên mắt, nước mắt chảy ra thường xuyên hoặc theo từng đợt . Tuy không quá nghiêm trọng nhưng nếu kéo dài sẽ gây ra nhiễm trùng do nước mắt ứ đọng quá lâu tại túi lệ. Túi lệ lúc này rất dễ bị viêm, có thể xuất hiện mủ nhầy, đặc biệt là khi ấn vào vùng góc trong mắt.
Nguyên nhân của tình trạng trẻ sơ sinh chảy nước mắt và có ghèn
Do bẩm sinh
Trẻ sau khi sinh ra, nhất là trẻ đẻ thiếu tháng rất hay gặp tình trạng tắc lệ đạo bẩm sinh. Vì quá trình hình thành hệ thống lệ đạo trong bào thai chưa được hoàn chỉnh nên dẫn đến lớp màng ngăn ở phần cuối của ống dẫn nước mắt không mở ra bình thường. Chính vì vậy ngay khi trẻ ra đời hoặc gần thời điểm trẻ ra đời sẽ bị tắc lệ đạo. Thông thường, khi trẻ lớn dần lên thì tình trạng này cũng sẽ tự hết.
Do một số nguyên nhân khác
- Do hệ thống ống dẫn của lệ đạo bị hẹp, mí mắt trên hoặc mí mắt dưới không có lỗ dẫn nước mắt, nhiễm trùng, xương mũi dẫn đến việc tắc nghẽn lỗ đổ của ống dẫn nước mắt vào mũi.
- Do các chấn thương ở vùng mắt, viêm xoang, viêm nhiễm mãn tính ở mắt, có thể kể đến các bệnh thường gặp như bệnh mắt hột, viêm kết mạc…
- Do bé bị chấn thương do té ngã, bị mảnh bụi, mảnh kim loại văng vào kết mạc, giác mạc hoặc do chó, mèo cào gây ra.
Tuy nhiên, trên thực tế, bệnh tắc lệ đạo khiến trẻ sơ sinh chảy nước mắt và có ghèn đều không rõ nguyên nhân.
Dấu hiệu và triệu chứng cụ thể của trẻ sơ sinh chảy nước mắt và có ghèn
- Trẻ thường xuyên bị chảy nước mắt hoặc theo từng đợt do nước mắt ứ đọng ở khe mi, thậm chí chảy thành giọt xuống má, có thể xuất hiện ở cả 2 mắt hoặc 1 bên mắt
- Nước mắt thường kèm theo chất tiết, gỉ mắt hoặc chất nhầy. Khi trời trở lạnh hoặc gió thì hiện tượng này càng gia tăng
- Trẻ thường dụi mắt khi thức dậy vào buổi sáng và có nhiều gỉ vàng dính quanh mí mắt
- Bờ mi bị đỏ bởi trẻ thường xuyên dụi mắt do khó chịu, hoặc cũng có thể là do hiện tượng giả viêm kết mạc.
- Mức độ của tình trạng chảy nước mắt này có thể thay đổi tùy theo các điều kiện khác nhau.
- Triệu chứng sẽ càng diễn biến nghiêm trọng hơn nếu trẻ bị viêm đường hô hấp trên( hay thường gọi là cảm lạnh hoặc nghẹt mũi). Nếu để trẻ tiếp xúc với gió lạnh thì nước mắt cũng bị ứ đọng và đổ ghèn nhiều hơn. Đôi khi mí mắt có thể bị dính với nhau do gỉ bám xung quanh mí.
- Trẻ mắc bệnh tắc lệ đạo có thể bị sốt, thường xuyên quấy khóc.
Cách xử lý khi trẻ sơ sinh chảy nước mắt và đổ ghèn
Khi thấy bé có các triệu chứng của bệnh tắc lệ đạo, bố mẹ cần nhanh chóng đưa bé đi khám ở chuyên khoa mắt để bác sĩ có thể tư vấn chữa trị kịp thời. Nếu để lâu có thể khiến mắt bé bị nhiễm trùng vô cùng nguy hiểm.
Nếu bé bị tắc lệ đạo bẩm sinh
Bố mẹ có thể day ấn nhẹ nhàng vào vùng góc mắt, nơi có túi lệ. Ngoài ra dùng kháng sinh nhỏ mắt và kháng sinh uống theo chỉ dẫn của bác sĩ. Phần lớn các trường hợp do bẩm sinh sẽ được phục hồi hoàn toàn.
Khi trẻ được 2 – 3 tháng tuổi mà vẫn chưa hết chảy nước mắt và đổ ghèn thì có thể phải bơm rửa và thông lệ đạo cho bé, giúp nước mắt lưu thông được xuống mũi. Thông thường, từ 4 – 6 tháng tuổi là khoảng thời gian thích hợp nhất để thông lệ đạo.
Nếu trẻ bị tắc lệ đạo do nguyên nhân khác
Bé có thể sẽ phải phẫu thuật để tạo nên đường dẫn nước mắt xuống mũi mới. Đây là phương pháp chữa trị dứt điểm triệu chứng chảy nước mắt ở trẻ, tránh viêm nhiễm và mủ nhầy.
Tuy nhiên, có những trường hợp không thể mổ tạo đường dẫn mới thì phải cắt túi lệ để loại trừ ổ viêm ở mắt và ngăn ngừa các biến chứng gây áp – xe túi lệ. Tuy nhiên, trẻ sẽ bị chảy nước mắt suốt đời, đó là điều không thể tránh khỏi.
Với bài viết trên đây, chắc hẳn các bậc cha mẹ đã hiểu rõ được tình trạng trẻ sơ sinh chảy nước mắt và có ghèn là như thế nào. Trên thực tế, hầu hết các trường hợp bị tắc lệ đạo đều không rõ nguyên nhân nên bố mẹ cần nhanh chóng đưa bé đi khám để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, tránh các biến chứng nguy hiểm về sau.